30 Ağustos Ruhu: Kocatepe'den Dumlupınar'a Zafer Rotası Uluslararası Sempozyumu, bir imparatorluğun sustuğu anda, bir halkın konuşmaya başladığı dönemi anlamaya yöneliktir. 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi, sadece silahların sustuğu bir belge değil; devletin, halkın kaderi üzerindeki hâkimiyetini kaybettiği bir eşiği simgeler. İşte bu sessizlikte, Anadolu’nun tozlu yollarında, meşrû bir itiraz, örgütsüz bir umut ve köksüz bir gelecek arayışı doğmuştur. Bu sempozyum, tam da bu boşluğun içinde serpilen var olma çabasını, kırılgan bir halktan inatçı bir millete dönüşen süreci anlamayı hedefler.

Sepozyumda bir diğer amaç, yalnızca savaşları anlatmak değil; bir halkın sessizliğini nasıl söz, sözünü nasıl kurşun, kurşununu nasıl irade hâline getirdiğini çözümlemektir. Bu bir tarihsel analiz değil sadece; aynı zamanda bir hafıza kazısıdır. Zira 30 Ağustos 1922, toprağa sadece düşmanın değil, boyunduruk düşüncesinin de gömüldüğü bir gündür. Bu sempozyum, o mezarın kazıldığı elleri, o iradeyi taşıyan yürekleri tanımak ve tanıtmak üzere yola çıkmaktadır.

Sempozyum, Mondros Mütarekesi’nin ardında bıraktığı dağılışla başlar: ordusuzluk, devletsizlik, belirsizlik... Ardından yükselen kongreler, kurulan meclis, cepheye koşan kalemler ve tüfekler... Her biri bir halkın kendini yeniden tanımlama çabasıdır. Yalnızca siyasi ve askeri gelişmeleri değil, aynı zamanda bu sürecin zihinlerde ve sokaklarda yarattığı dönüşümü de konu edinir. Zira bu dönem, yalnızca bir zaferler zinciri değil; bir kimlik inşasıdır.

Sempozyumda hedeflenen, 1918’in suskunluğu ile 1922’nin zafer narası arasındaki ince ve kanlı çizgiyi; sadece komutanların değil, köylülerin, anaların, öğretmenlerin, esnafın yürüdüğü yolu görünür kılmaktır. Çünkü bu, bir milletin “yeniden” doğduğu değil; ilk kez kendi sesini duyurduğu dönemdir.